Dakar – ‘De bioscoop? Ben je gek, weet je hoe vies en gevaarlijk het daar is?’. Volgens mijn vriend Abda gaat vrijwel niemand meer naar de bioscoop in Dakar. Er zijn er ook niet zoveel. Dakar telt zo’n vier tot vijf bioscopen die dat predicaat nauwelijks waard zijn. Omdat nieuwe films te duur zijn, draaien de bioscopen oude Bollywoodfilms, of vechtfilms met Jackie Chan. In bioscoop Fox kun je zelfs porno kijken.
De Senegalese filmwereld ligt op zijn gat en dat is een wrange constatering nu de sterfdag van Ousmane Sembène, een van de grondleggers van de Afrikaanse cinema, groots wordt herdacht in de kranten. De aandacht in de media voor de twee jaar geleden overleden Senegalese regisseur staat in schril contrast met wat de bioscopen voor hem organiseren, in Dakar is geen speciale Sembène-avond te vinden. Er is sowieso geen ruimte meer voor Afrikaanse cinema in de bioscopen. En dat terwijl Sembène – ook een gerenommeerd schrijver – koos voor het witte doek om meer mensen te kunnen bereiken.
Ooit kende Senegal een bloeiende filmscene. Onder de kunstminnende president Leopold Sédar Senghor (r. 1960-1980), zelf verdienstelijk dichter, kregen veel kunstenaars een maandelijks salaris van de staat. Senghor besefte dat kunst belangrijk was voor de uitstraling van het net onafhankelijk geworden Senegal. Aan het einde van zijn regeerperiode had Dakar veertig bioscopen, heel Senegal zo’n tachtig.
Een tocht door Dakar laat zien wat er met Senghors erfenis is gebeurd. Van de ooit trotse bioscoop El Mansour is de verf afgebladderd. Hier stonden de mensen in de jaren zeventig in de rij voor de nieuwste films van Sembène, Djibril Diop Mambéty en Safi Faye. Het is een vuilstortplaats geworden. Het mondaine Le Paris sloot in 2004 als laatste bioscoop in het centrum zijn deuren. Het nieuwe bioscoopcomplex dat op de plek zou verrijzen is er nog altijd niet.
Als oorzaak wordt vaak gewezen op de enorme hoeveelheid illegale dvd’s die hier in omloop is. Dat zou kunnen, maar in Nederland zitten de bioscopen ook nog vol, ondanks spotgoedkope dvd’s en Pirate Bay. Belangrijker is dat de regering na Senghor de geldkranen heeft dichtgedraaid, kunst werd niet langer als prioriteit beschouwd. De gevolgen zijn navenant. Waar Senegalese regisseurs ooit vijf films per jaar uitbrachten, zijn dat er nu vijf per tien jaar, vrijwel altijd met de hulp van buitenlandse investeerders.
Wie de volle stadions ziet bij het worstelen, voetbalwedstrijden en concerten kan niet geloven dat niemand naar de bioscoop wil of kan gaan. Het probleem lijkt eerder dat je in de vijf overgebleven cinema’s nog niet dood gevonden wil worden, om over het filmaanbod nog niet te spreken.
In Dakar ligt een gouden kans voor elke avonturier met ondernemersbloed en wat geld: start een bioscoop.
Bioscoop El Mansour in zijn huidige staat:
1 reactie so far
Plaats een reactie
bomdetoer.wordpress.com 
Dank voor deze indrukwekkende serie. Ik heb je reportages gelezen door een tip van Wilma. Abou heb ik de laatste paar jaar steeds of Festival Mundial ontmoet. Hij heeft me ook uitgenodigd om naar Senegal te komen. Wil je hem mijn hartelijke groeten doen. En ik blijf je volgen. Veel succes verder
Reactie door Els juli 23, 2009 @ 10:58 am